Τα Κύθηρα, νησί γνωστό και με την παλαιότερη ενετική ονομασία Τσιρίγο (Cerigo) είναι, κατά τη μυθολογία, το νησί της θεάς Ουράνιας Αφροδίτης και του Έρωτα. Βρίσκεται στη Νότιο Ελλάδα, στα νότια της Πελοποννήσου και νοτιότερα της Ελαφόνησου και του κάβο Μαλιά.
Τα Κύθηρα συνδέονται ακτοπλοϊκά όλο το χρόνο με τον Πειραιά και το Καστέλι της Κρήτης. Συνδέονται επίσης με την Καλαμάτα, το Γύθειο και την Νεάπολη Λακωνίας. Τα Κύθηρα διαθέτουν αεροδρόμιο και συνδέονται αεροπορικά με την Αθήνα όλο το χρόνο με δρομολόγια της Ολυμπιακής αεροπορίας. Το αεροδρόμιο βρίσκεται 8 χλμ. από την Χώρα.
Γενικά:
Κύθηρα, το νησί που θεά Αφροδίτη επέλεξε να αναδυθεί. Τα Κύθηρα βρίσκονται στα νότια της Πελοποννήσου, ανήκουν στα Επτάνησα και λόγω της γεωγραφικής τους θέσης έχουν επηρεαστεί από διάφορους πολιτισμούς που διαμόρφωσαν με το πέρασμα των χρόνων ένα ιδιαίτερο ύφος στο νησί.
Τα Κύθηρα είναι καταπράσινα με χρυσές αμμουδιές και οροπέδια που φτάνουν ως την θάλασσα και σχηματίζουν μικρούς όρμους.
Χαρακτηριστικό των Κυθήρων είναι η περίεργη αρχιτεκτονική με στοιχεία από τα Επτάνησα, τις Κυκλάδες και την Πελοπόννησο. Στο νησί υπάρχουν Ενετικά, Βυζαντινά και μεσαιωνικά μνημεία. κάστρα, ξωκλήσια, και ανάμεσα τους σοκάκια με καμάρες σε κυκλαδίτικο ύφος.
Στη Χώρα πρωτεύουσα του νησιού το μεσαιωνικό κάστρο δεσπόζει από το ύψωμα και πιο κάτω τα κάτασπρα σπίτια σε κυκλαδίτικο ύφος δημιουργούν μια πανέμορφη εικόνα.
Αξιοθέατα
• Το μεσαιωνικό κάστρο της Χώρας (1503) και μέσα στο κάστρο οι εκκλησίες της Παναγίας Μυρτιδιώτισσας, Παναγίας Ορφανής, του Παντοκράτορα, του Αγίου Ιωάννη και η κατοικία του ενετού άρχοντα.
• το κάστρο της Παλαιοχώρας με τα κτίσματα του 13ου αιώνα, ήταν η βυζαντινή πρωτεύουσα του νησιού και καταλαμβάνει το βορειότερο μέρος ενός απόκρημνου βράχου, ο οποίος εμφανίζεται στη μέση του φαραγγιού της Κακής Λαγκάδας.
• οι βυζαντινές εκκλησίες στη περιοχή Μέσα Βούργο
• στην Παλαιόπολη το Λουτρό της Αφροδίτης και το αρχαίο λιμάνι της Σκιάνδιας, υπολείμματα του οποίου διακρίνονται ακόμα στο βυθό
• το μοναστήρι της Παναγίας Μυρτιδιώτισσας στο Λιβάδι και το κορυφαίο παραδοσιακό και θρησκευτικό έθιμο των Κυθήρων την λιτάνευση της εικόνας της
• το μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Θεολόγου (1592)
• η Βυζαντινή εκκλησία της Ανάληψης του 13ου αιώνα όπου στεγάζεται η συλλογή έργων Βυζαντινής τέχνης
• το μικρό μεσαιωνικό κάστρο στην είσοδο του λιμανιού του Αβλέμονα,
• το φαράγγι της Κακής Λαγκάδας που καταλήγει στη θάλασσα,
• ο καταρράκτης στη Φόνισσα σε μια καταπράσινη ρεματιά με αιωνόβια δέντρα
• το Βενετσιάνικο κάστρο 16ου αιώνα.
• το Σπήλαιο της Αγίας Σοφίας κοντά στον Μυλοπόταμο με σταλακτίτες
• το μοναστήρι της Παναγιάς της Ορφανής, με το ξυλόγλυπτο τέμπλο
• η παλιά πέτρινη γέφυρα του Μάκβελ,
• το νησάκι Αντικύθηρα όπου ανακαλύφθηκε το περίφημο γλυπτό "Ο 'Εφηβος των Αντικυθήρων".
Το νησί της Oυρανίας Aφροδίτης(Κύθηρα)
Τα Κύθηρα, το νησί της Oυρανίας Aφροδίτης, το νοτιώτερο νησί των Επτανήσων, αποτελεί κι αυτό πόλο έλξης πολλών τουριστών κάθε χρόνο. Οι φυσικές του ομορφιές, τα ενετικά κάστρα, οι χρυσές αμμουδιές, τα μαγευτικά ηλιοβασιλέματα, οι ερημικές παραλίες, οι ήρεμοι ρυθμοί αλλά και μια υπόγεια ένταση που συναρπάζει… αυτά είναι τα Κύθηρα: ένας ξεχωριστός τόπος ονείρων...
Πρωτεύουσα του νησιού είναι η Χώρα, είναι χτισμένη σε λόφο περίπου 2 χιλιόμετρα από τους δίδυμους ορμίσκους του παραθαλάσσιου οικισμού Καψάλι. Η εκπληκτική θέα προς τη θάλασσα, τα παραδοσιακά σπίτια και οι πολλές και παλιές εκκλησίες, δίνουν ένα ξεχωριστό χρώμα. Αξίζει να επισκεφθείτε το Αρχαιολογικό και Λαογραφικό μουσείο καθώς και το Βενετσιάνικο κάστρο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι εκκλησίες της Παναγίας της Μυρτιδιώτισσας, του Αγίου Ιωάννη και του Παντοκράτορα.
Στα Κύθηρα υπαρχουν πολλά μικρά χωριά, το καθένα με την ιδιαίτερη ομορφιά του. Ο Αβλέμονας με τα γραφικά λιμανάκια του (24 χιλιόμετρα από τη Χώρα), η Αγία Πελαγία, το βόρειο λιμάνι του νησιού (με το φαράγγι της Λαγκαδιάς και το καταπράσινο χωριό Καραβάς που βρίσκεται 5 χιλιόμετρα βορειότερα), ο τουριστικός οικισμός Διακόφτι (που είναι και το νέο λιμάνι του νησιού) στα ανατολικά, το διατηρητέο παραδοσιακό χωριό Λιβάδι στα νότια, με τις βυζαντινές εκκλησίες του και το τοξωτό γεφύρι του και ο Μυλοπόταμος, ένα από τα ωραιότερα χωριά του νησιού πνιγμένο στο πράσινο.
Ο Μυλοπόταμος, που αποτέλεσε διοικητικό κέντρο επί Ενετοκρατίας, έχει πολλά αξιοθέατα. Αναφέρουμε ενδεικτικά το Βενετσιάνικο κάστρο στην Κάτω Χώρα, τον καταρράκτη της Φόνισσας, το σπήλαιο της Αγίας Σοφίας και τη Μονή Ορφανής που βρίσκεται μέσα σε σπηλιά.
Τέλος, για πραγματική απόδραση στο χώρο και το χρόνο, θα πάτε στα Αντικύθηρα που απέχουν 24 χιλιόμετρα από το Καψάλι. Το νησάκι υπήρξε ορμητήριο των πειρατών και αιτία πολλών ναυαγίων. Μοναδικό του χωριό είναι ο Ποταμός.
Οι πιο γνωστές παραλίες στα Κύθηρα είναι το Καψαλάκι και η Φυρή Αμμος κοντά στη Χώρα, και η Πλατειά Αμμος στην Αγία Πελαγία όπου μπορείτε να απολαύσετε μπάνιο, θαλάσσια σπορ, αλλά και να χαλαρώσετε τις απογευματινές ώρες. Κατά μήκος του παραλιακού δρόμου, υπάρχουν πολλές γραφικές ταβέρνες που προσφέρουν τοπικές νοστιμιές. Το νησί φημίζεται για το γευστικότατο μέλι του και για τα νοστιμότατα φαγητά του.
ΙΣΤΟΡΙΑ
Το νησί των Κυθήρων κατοικείται από τα πανάρχαια χρόνια. Η ιστορία του έχει συνδεθεί με σημαντικά ιστορικά γεγονότα αλλά και με μυθολογικές αφηγήσεις.
Ο Ησίοδος στη Θεογονία του αναφέρει ότι στο νησί γεννήθηκε η Αφροδίτη η ωραιότερη θεά του Ολύμπου.
Σύμφωνα λοιπόν με το μύθο η Αφροδίτη συνελήφθη στον αφρό της θάλασσας των Κυθήρων όταν ο Κρόνος έκοψε τα γεννητικά όργανα του Ουρανού και τα πέταξε στο πέλαγος.
Έτσι, από την ένωση των δύο αυτών στοιχείων γεννήθηκε η θεά του έρωτα, η οποία ταξίδεψε μέσα σ' ένα κοχύλι μέχρι την Κύπρο όπου και αναδύθηκε.
Τα Κύθηρα πρωτοκατοικήθηκαν από τους Φοίνικες. Αρχηγός τους ήταν ο Κύθηρος από τον οποίο πήρε και το νησί το όνομά του.
Σύμφωνα με τα αρχαιολογικά ευρήματα, τα νησί κατοικούνταν από τη νεολιθική εποχή. Έχουν βρεθεί ίχνη κατοίκησης που τοποθετούνται στο 3000 π.Χ.
Οι Φοίνικες επεξεργάζονταν τη πορφύρα - το κοχύλι από το οποίο παράγονταν το κόκκινο χρώμα - με το οποίο έβαφαν τα υφάσματα. Για την επεξεργασία του είχαν κατασκευάσει ειδικά εργαστήρια τα πορφυρεία. Εκείνη την εποχή το νησί ονομάζονταν και Πορφυρίς ή Πορφυρούσα.
Κατά τη δεύτερη χιλιετία οι Μινωίτες κατέστησαν τα Κύθηρα ως ενδιάμεσο σταθμό των ταξιδιών τους προς τη δύση. Σιγά - σιγά ίδρυσαν στο νησί μια ακμάζουσα αποικία, την πόλη Σκάνδεια που βρίσκονταν στη σημερινή θέση Παλαιόπολη. Επίσης, στο λόφο του Αβλέμονα στα βόρεια του νησιού ανακαλύφθηκε μινωικό ιερό με πολλά ενδιαφέροντα ευρήματα.
Στη συνέχεια εγκαταστάθηκαν στο νησί οι Μυκηναίοι. Κατά τους κλασικούς χρόνους τα Κύθηρα πέρασαν στην κυριαρχία των Αργείων, των Σπαρτιατών και των Αθηναίων.
Ακολούθησαν οι Μακεδόνες που κυριάρχησαν για λίγο στο νησί και οι Ρωμαίοι.
Το 365 μ.Χ. ένας ισχυρός σεισμός έπληξε το νησί με συνέπεια να αλλάξει η γεωμορφολογία στην περιοχή της Σκάνδειας.
Τον 6ο αιώνα το νησί αρχίζει να κατοικείται συστηματικά. Είναι η εποχή του βυζαντίου και στα Κύθηρα παρατηρείται έντονη θρησκευτική δραστηριότητα. Στο νησί ιδρύονται περισσότερες από 300 εκκλησίες. Επίσης, τότε κτίστηκε και ο οχυρωμένος οικισμός του Αγίου Δημητρίου στην Παλιόχωρα, που ήταν και η μεσαιωνική πρωτεύουσα του νησιού. Υπάρχει ένας τοπικός θρύλος που αναφέρει ότι στην Παλιόχωρα υπήρχαν 365 εκκλησιές, μία για κάθε μέρα του έτους.
Μετά την κατάλυση της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας το 1204, το νησί περιήλθε στην κυριαρχία των
Ενετών, οι οποίοι παραχώρησαν την διοίκηση των Κυθήρων στην οικογένεια Βενιέρη.
Αρχικά το νησί υπάγονταν στη βενετοκρατούμενη Κρήτη, αλλά τελικά ακολούθησε την κοινή ιστορική διαδρομή με τα υπόλοιπα Επτάνησα.
Την περίοδο της Ενετικής κυριαρχίας το νησί δέχτηκε πολλούς πρόσφυγες από την Πελοπόννησο και την Κρήτη και υπέστη πολλά δεινά από τις τούρκικες επιδρομές.
Το 1537 ο τρομερός πειρατής Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα εισέβαλε στο νησί και το λεηλάτησε.
Τον 17ο αιώνα η ζωή ξαναγύρισε στο νησί. Η Επτάνησος Πολιτεία (1800-1807)
Στις 21 Μαίου 1800, υπογράφηκε στην Κωσταντινούπολη συνθήκη όπου αναγνώριζε την ανεξαρτησία των Επτανήσων, με το όνομα «Πολιτεία των Επτά Ενωμένων Νησιών», στην οποία επικυρίαρχη ήταν η Τουρκία. Πρόκειται για το πρώτο ελληνικό ανεξάρτητο κράτος των νεότερων χρόνων, με δικό του Σύνταγμα και νόμους. Το πολιτειακό σχήμα όμως εντέλει δεν ευδοκίμησε, μια που σημειώθηκαν αυτονομιστικές εξεγέρσεις, ιδίως στο Ληξούρι, έως την κατάλυση της Επτανήσου Πολιτείας το 1807.
Τα Κύθηρα ακολουθώντας τη κοινή μοίρα των Επτανήσων πέρασε διαδοχικά από την κατοχή των Γάλλων, των Άγγλων και γνώρισε τις συνέπειες του Ρωσοτουρκικού πολέμου.
Το 1815 συμμετείχε στην Πολιτεία των Επτά Ενωμένων Νήσων.
Τον Μάιο του 1864 τα Κύθηρα ενώθηκαν με την Ελλάδα.
Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου οι Κυθήριοι συμμετείχαν στην Εθνική Αντίσταση.
Στις 4 Σεπτεμβρίου του 1944, τα Κύθηρα γράφουν ιστορία ως η πρώτη περιοχή της Ελλάδας που ελευθερώθηκε.